Red sky at night, sailor’s delight; Red sky at morning, a sailor takes warning.
Yelken açık havada yapabileceğiniz harika bir spor aktivitesi, aynı zamanda yaşam tarzıdır. Bunun zevkini çıkarabilmek için hangi hava koşulları ile yüzleşmemiz gerektiğini bilmek çok önemlidir.
Havanın nasıl tahmin edileceği bilgisi sadece yelkencilik için pratik bir beceri değildir. Hava tahmini size aynı zamanda doğayı ve onun gücünü tanıma şansı da verir. Yelkencilik için hava tahmini büyük bir disiplindir ve hiçbir tahmin %100 kesin değildir.
Meteoroloji, atmosferde meydana gelen hava olaylarının oluşumunu, gelişimini ve değişimini nedenleri ile inceleyen ve bu hava olaylarının canlılar ve dünya açısından doğuracağı sonuçları araştıran bir bilim dalıdır. Dünyada Meteoroloji biliminin tarihçesi oldukça eskiye dayanır. 1500’lü yıllarda Galileo’nun bulduğu Su Termometresi, 1643 Toriçelli’nin “Civalı Barometresi”, 1650 Descartes’in “Basıncın yükseklikle değişimi”, 1667 Hooks’un “Anemometresi”, 1835 Coriolis’in “Dünyanın dönüşünün atmosferik hareketlere olan etkisini-koriyolus kuvveti” ve 1960 ilk meteoroloji uydusu Tiros’un uzaya yerleştirilmesi ile günümüzde uydu ve bilgisayar teknolojilerindeki hızlı gelişmeye bağlı olarak atmosferin bütün özellikleri keşfedilmiş, hemen hemen bilinmeyen bir özelliği kalmamıştır.
Hava tahmini, meteorolojinin kalbinde yer alır. Meteorolojistler bu alanda yaptığı çalışmalarla özellikle son 30 yılda hava tahmininde önemli ilerlemeler kaydettiler. Tahminler ne kadar gerçeğe yakın olsa da, iyi bir denizcinin kendi hava tahminini yapabilme becerisine sahip olması gerekir.Bir hava tahmininin isabeti, toplanan verilerin güvenilirliği, gerekli teknik bilgiye sahip olma derecesi ve tecrübelerden yararlanabilme durumuna bağlıdır. Ancak tüm bunlara sahip olunsa bile atmosferdeki olayları etkileyen unsurların çokluğu bu tahminlerin %100 doğru olma olasılığını düşürür. Ayrıca meteorolojik olayların Dünya’nın coğrafik yapısından çok fazla etkilenmesi, meteorolojik tahminlerini de genel yapmaktadır.
Bundan dolayı denizciler meteoroloji kurumlarının hava tahmin raporlarının yanı sıra pratik yöntemler ile yapılabilen kısa süreli yerel meteorolojik tahminlere de ihtiyaç duyarlar.
Hava durumu sıcaklık, nem, yağış, bulutlar, basınç, görüş mesafesi ve rüzgarın birleşimidir. Denizde olduğumuz için bunlara Deniz durumunu ilave etmek gerekir. Teknede kısa süreli ve seyir yaptığınız coğrafyada tahmin yapabilmek için bu bileşenleri takip etmek gerekir.
Atmosfer dünyayı çevreleyen hava ve su buharından oluşan kabuktur ve Troposfer, Stratosfer, Mezosfer, Termosfer ve Ekzosfer isimli katmanları vardır. Dünyadaki hava koşullarının neredeyse tamamı troposferde meydana gelir.
Sıcaklık, ısı enerjisinin derece cinsinden bir ölçüsüdür.
Basınç, atmosfer basıncı meteorolojik gözlemin temel unsurlarından biridir. Havanın tüm nesnelere uyguladığı kuvvetin ölçüsüdür. Hava basıncı sıcaklıkla ilişkilidir. Sıcak hava, soğuk havaya göre daha hafiftir ve dolayısıyla daha az basınç uygular. Hava basıncındaki değişiklikler genellikle hava değişikliklerine işaret eder. Yükselen hava basıncı genellikle güzel hava anlamına gelirken, düşen hava basıncı genellikle fırtınalı havanın habercisidir.
Rüzgar, havanın dünya yüzeyine paralel hareketidir. Bu hareket atmosfer basıncındaki farklılıklardan kaynaklanır Rüzgarlar yüksek basınç alanlarından alçak basınç alanlarına doğru eser. Rüzgar hızını ve yönünü etkileyen faktörler Coriolis etkisi, merkezkaç kuvveti ve sürtünmedir.
Nem, havadaki su buharı miktarının bir ölçüsüdür. Bağıl nem, atmosferde bulunan su buharı basıncının aynı sıcaklıktaki doymuş buhar basıncına oranıdır. Bağıl nem hava sıcaklığına göre değişecektir. Hava sıcaklığı düştükçe bağıl nem artar veya hava ısındıkça bağıl nem düşer. Bir noktada doygunluk meydana gelir ve daha fazla soğutma, nemin bir kısmının yoğunlaşmasına neden olur. Bunun meydana geldiği sıcaklığa çiğ noktası denir.Yağış, havadan yeryüzüne düşen suyun her türlüsüne yağış denir. Hava donma noktasının üzerindeyse yağış büyük olasılıkla yağmur olacaktır. Hava donma noktasının altındaysa yağış büyük ihtimalle kar şeklinde olacaktır. Hava sıcaklığı donma noktasının yalnızca birkaç derece üzerinde olduğunda yağış karla karışık yağmur şeklinde düşebilir.
Sis, atmosferde yer yüzeyine yakın yerlerde asılı duran küçük su damlacıklarının görünür toplamıdır. Havanın nem içeriği doyma noktasının üzerine çıktığında sis oluşabilir. Radyasyonun soğuması sonucu oluşan sislere radyasyon sisleri denir.Bulutlar, atmosferde asılı duran küçük su damlacıkları veya buz kristallerinden oluşan görünür bir kümedir. Görünüşlerine göre sirüs, kümülüs veya yüksekliklerine göre aşağıdaki şekilde üçe ayrılabilir.
Yüksek Bulutlar (20.000 feet’in üzerinde)
- Cirrus (Ci) genellikle beyaz, ince, ipeksi bir buluttur ve uzama eğilimi gösterir.
- Sirrocumulus (Cc), küçük pamuk topu tipi bir buluttur.
- Cirrostratus (Cs) ince, beyazımsı, şeffaf, katmanlı bir buluttur.
Red sky at night, sailor’s delight; Red sky at morning, a sailor takes warning.
